Di tích lịch sử cách mạng đồi Tức Dụp

Thứ ba - 16/07/2024 09:35

 

Đồi Tức Dụp là di tích lịch sử cách mạng, ghi dấu những sự kiện lịch sử trọng đại trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ của quân dân tỉnh An Giang.

Tức Dụp - tên một ngọn đồi của núi Tô, nằm trong dãy Thất Sơn hùng vĩ, thuộc xã An Tức, huyện Tri Tôn. Người dân tộc Khmer gọi là Tức Chúp, nghĩa là ngọn đồi có nước chảy về đêm. Tức Dụp có độ cao 300m, chu vi quanh chân núi 2.000m, so với các núi của Thất Sơn như Núi Dài, Núi Cấm,… đồi Tức Dụp tuy nhỏ nhưng có nhiều hang sâu, động lớn (dân địa phương gọi là lò ảng) được ăn thông nối liền với nhau bằng nhiều ngõ ngách chằng chịt, tạo nên một địa thế rất hiểm trở, đảm bảo cho các tổ chức cách mạng, các lực lượng vũ trang xây dựng cơ sở một cách vững chắc, đủ sức chống đỡ với mọi lực lượng to lớn của giặc. Vì thế, qua hai cuộc kháng chiến, cán bộ, chiến sĩ ta lấy Tức Dụp làm căn cứ địa để hoạt động cho các phong trào đấu tranh chống giặc.

Phía Bắc đồi Tức Dụp cách biên giới Campuchia 10km  đường chim bay, phía Nam giáp huyện Thoại Sơn, phía Đông giáp thị trấn Tri Tôn, huyện Châu Phú, Châu Thành và phía Tây giáp tỉnh Kiên Giang.

Với địa hình nhiều núi non, dọc biên giới, đây cũng là vùng nằm trên tuyến đường giao liên, hậu cần, chuyển quân từ Trung ương Cục miền Nam, qua miền Trung Nam Bộ để đến miền Tây Nam Bộ. Từ năm 1956, đồi Tức Dụp là căn cứ kháng chiến của cách mạng. Năm 1960, phong trào đồng khởi của quân dân An Giang nổ ra mạnh mẽ ở đây. Từ năm 1961- 1964, vùng giải phóng được mở rộng. Năm 1965, cơ quan Tỉnh ủy An Giang cũng đóng tại đồi Tức Dụp. Năm 1965 - 1967, chiến trường tại đây diễn ra rất ác liệt. Từ sau Tết Mậu Thân (1968), Mỹ - Ngụy đã lưu ý và tập trung các đơn vị thiện chiến đánh thẳng vào đồi Tức Dụp, hòng xóa đi một căn cứ cách mạng lợi hại. Quân dân ta thì quyết tâm giữ vững căn cứ địa cách mạng như giữ vững ngọn cờ để tiếp tục phát động phong trào đấu tranh vũ trang, kết hợp với đấu tranh chính trị ở địa phương An Giang.

Vì vậy, địch cố đánh bật lực lượng ta ra khỏi vùng đồi núi để tiêu diệt. Còn ta thì quyết giữ vững vùng căn cứ địa Tức Dụp để bảo tồn lực lượng kháng chiến, tìm cách tấn công diệt giặc ở đồng bằng, phát động phong trào đấu tranh chính trị với địch ở thành thị.

Bọn địch dựa vào ấp chiến lược để tách dân ra khỏi vùng giải phóng, khống chế, cắt đứt mọi chi viện, tiếp tế của quân và dân  ta từ bên ngoài vào Tức Dụp. Lực lượng ta ở đồi Tức Dụp mặc dù quân số ít, chủ yếu là Huyện đội Tri Tôn, được sự hỗ trợ của Tỉnh đội và một vài ban ngành khác giúp sức, tổng số không tới một trăm đồng chí, nhưng quyết tâm cao, kết hợp với đẩy mạnh các phong trào bên ngoài đấu tranh chính trị như: công tác binh vận, chống bắt lính, đôn quân, chống dồn dân lập ấp, chống bắn pháo và ném bom bừa bãi. Mặc khác, ta xây dựng ấp chiến đấu chống càn quét bằng hàng rào chông, bãi mìn, lựu đạn gài sẵn và cho du kích bắn tỉa địch từ xa.

Dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy An Giang, ta khéo léo trong việc kết hợp các lực lượng chiến đấu bên trong và bên ngoài rất đồng bộ, tùy theo tình hình thuận lợi và thích nghi mà đánh địch.

Các Xã đội quanh đồi Tức Dụp thì trực chiến đánh các đồn bót địch tại địa phương mình.

Một cánh quân do đồng chí Hai Cư - Huyện đội Tri Tôn chỉ huy, kết hợp Tỉnh đội An Giang đánh thẳng vào căn cứ quân sự, các cụm pháo, xe tăng và chặn đánh các toán quân tiếp viện của địch vào Tức Dụp.

Nhờ vào sự kết hợp chặt chẽ đó mà ta làm hạn chế và bẻ gãy nhiều đợt tấn công ồ ạt của địch tại chiến trường Tức Dụp, ngay từ cuối năm 1968, đầu năm 1969, gây cho chúng nhiều thiệt hại nặng nề.

Tiêu biểu là cuộc chiến đấu diễn ra rất ác liệt suốt 128 ngày đêm (16/11/1968 - 23/3/1969). Mỹ - Ngụy huy động các sư đoàn ngụy số 7, 9, 21 thuộc vùng 4 chiến thuật, cùng các liên đoàn biệt động, thiết xa, pháo binh với các loại phi cơ oanh tạc, máy bay chiến đấu,… Mỹ còn bổ sung nhiều đơn vị chư hầu như Pắc-chung-hi của Nam Triều Tiên và sử dụng hầu hết các phương tiện chiến tranh hiện đại cho chiến trường Tức Dụp: một chi đội chiến xa M.118, hơn 20 xe lội nước M.113, 29 khẩu pháo đặt tại Tri Tôn, Nam Qui, Chơn Nam, Chong Sắc, Ô Chu và cụm pháo cơ động từ Chi Lăng kéo đến. Ngoài các loại bom xăng, bom cay, chất độc hóa học, chúng còn sử dụng máy bay B52 rải bom, bắn phá rất quyết liệt. Chúng thực hiện kế hoạch bằng chiến thuật sâu đo, đánh tới đâu lấn chiếm tới đó, chúng tranh với ta từng miệng hang, vách núi và cả từng lõm hốc đá. Chúng đánh ta từ nhiều hướng rất dồn dập: từ chân núi đánh lên (nhảy cóc), từ trên đỉnh đồi đánh chụp xuống (trực thăng đổ quân) và từ vách An Tức, vách Mười Xem đánh qua, ngoài ra còn một toán lính chư hầu đánh ngay Hội trường C6 và đột nhập vào kho đạn Huyện đội của ta.

Để đối phó với các mũi tấn công của địch, ta chia thành từng tổ bám miệng hang, hốc đá năng động đánh trả, chặn đứng sức dồn ép của địch, đồng thời các tổ cơ động lợi dụng địa hình, dùng chiến thuật độn thổ, xuất hiện đánh cặp hông, đánh bọc hậu, đánh tập kích hết sức bất ngờ diệt nhiều sinh lực địch và buộc chúng phải tháo lui, và mỗi lần ta phản công thì lập tức các loại bom, pháo bắn vào trận địa như mưa bão, khiến cả khu vực đồi Tức Dụp biến thành biển lửa. Mỗi ngày chúng tấn công vào ít nhất từ 4 đến 9 lần, mỗi lần chúng dội nhiều bom, bắn nhiều pháo hạng nặng và các loại chất hóa học độc hại, các loại xe tăng, máy bay của chúng cũng xung trận, đạn bom cày xới mặt đất tạo nên cảnh chiến trường khốc liệt.

Trước tình hình dầu sôi, lửa bỏng đó, các đồng chí trong Tỉnh ủy An Giang như Năm Sương, Hai Ly, Sáu Hơn, Mười Đức, cô Hai Bé và nhiều đồng chí khác ở bên ngoài chỉ đạo tăng viện, tiếp tế, các đồng chí đều vào đồi Tức Dụp để thăm các đơn vị, thăm thương binh, động viên và biểu dương cán bộ, chiến sĩ đã chiến đấu anh dũng để bảo vệ căn cứ địa Tức Dụp.

Lương thực đã cạn dần, các đồng chí phải ăn cháo môn, cháo khoai mì, củ rừng, muối, khô do nhân dân bí mật. Vũ khí của ta được bổ sung bằng cách thu của địch dùng đánh lại địch.

Nếu so sánh quân số tại chiến trường thì lực lượng ta ít hơn địch rất nhiều, chỉ 100/5.000 chưa kể số quân dự bị để tiếp viện và các phương tiện hiện đại: phi cơ, pháo cối, xe tăng… Nhưng ưu thế của ta là mỗi chiến sĩ đều thông thạo địa hình hiểm trở, tinh thần chiến đấu cao, được nhân dân yêu thương và tích cực tiếp tế giúp đỡ… Tổng kết các trận đánh, ta diệt 4.700 tên giặc, bắt sống một số tên khác, tịch thu nhiều súng đạn các loại và nhiều phương tiện chiến tranh khác, phá hủy 11 xe tăng, 9 khẩu pháo 105 ly, bắn rơi 2 máy bay ném bom, 3 trực thăng và 1 trực thăng loại cần cẩu chứa nhiều hàng tiêu dùng. Ta thu trên 800 súng các loại.

Nhìn chung, chiến thắng Tức Dụp là một bước ngoặt đánh dấu sự lớn mạnh của lực lượng vũ trang An Giang trong kháng chiến chống Mỹ, biết dựa vào địa hình hiểm trở và có tinh thần quyết chiến, quyết thắng cao để đương đầu trực diện với địch. Trong chiến đấu gian khổ, chiến sĩ đồi Tức Dụp đã chiến đấu kiên cường lập nhiều chiến công xuất sắc, được Chính phủ lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng thưởng nhiều Huân chương, Huy chương cao quí, trong đó có danh hiệu “Đơn vị, chiến sĩ diệt cơ giới”, “Chiến sĩ diệt Mỹ”, Huân chương và danh hiệu “Chiến sĩ kiên cường bất khuất giữ vững đồi Tức Dụp, núi Tô”.

Di tích lịch sử cách mạng đồi Tức Dụp được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng theo Quyết định số 666/VH-QĐ ngày 01/4/1985.

Nhằm phục vụ tốt khách tham quan, du lịch, lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo cho các ngành liên quan tiến hành trùng tu, tôn tạo di tích đồi Tức Dụp. Hiện nay, nơi đây đã trở thành khu du lịch trọng điểm của tỉnh, đường lên đồi đã được xây dựng bằng nhiều bậc thang hai chiều đến các hang động, từng địa điểm như: Hang Hội trường C6, Cơ quan Phụ nữ, Cơ quan Huyện đội, Cơ quan Tỉnh ủy, Cơ quan Dân y và nhiều hang động khác… đã được lát bằng các sạp ván và hệ thống điện liên hoàn giữa các hang tạo điều kiện thuận lợi cho khách tham quan. Ngoài ra, gần cơ quan Tỉnh ủy còn xây dựng một đền tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã chiến đấu hy sinh tại đồi Tức Dụp với kiểu dáng vừa dân tộc vừa hiện đại, khách tham quan khi dừng chân nơi này đều đốt nén nhang gửi gắm tấm lòng biết ơn của mình đối với các liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Qua đền tưởng niệm, gần chân đồi là Nhà Truyền thống, nơi đây trưng bày nhiều hình ảnh, tư liệu, hiện vật giới thiệu quá trình đấu tranh của quân dân An Giang tại đồi Tức Dụp nói riêng và vùng Bảy Núi nói chung.

Dưới chân đồi là khu vực dịch vụ, giải trí gồm nhà hàng ăn uống, gian hàng mỹ nghệ, hồ cảnh, công viên, trường bắn thể thao quốc phòng, sân đua bò,… phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi, giải trí của khách tham quan du lịch.

Hiện nay, tỉnh đang tiến hành lập dự án quy hoạch tổng thể khu di tích đồi Tức Dụp bao gồm các điểm dịch vụ, khu vui chơi giải trí, khu nhà nghỉ, tượng đài,… và trùng tu tôn tạo toàn bộ các điểm di tích tại đồi Tức Dụp nhằm mục đích nâng cao, mở rộng khu vực di tích phục vụ tốt cho khách tham quan du lịch.

Đến đồi Tức Dụp, khách tham quan có thể đi bằng hai đường: Từ Long Xuyên đến ngã ba Lộ tẻ, theo tỉnh lộ 941 đến Tri Tôn, từ Tri Tôn đến Tức Dụp khoảng 8km; hoặc có thể đi từ Long Xuyên đến Châu Đốc vào Tri Tôn, phương tiện đường bộ rất thuận lợi. .

 

Tác giả: admin

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

GIỜ THAM QUAN
Sáng Từ 8h đến 12h
Chiều Từ 13h30 đến 17h
Tất cả các ngày trong tuần (Trừ thứ Hai).

Thống kê truy cập
  • Trực tuyến3
  • Hôm nay484
  • Tháng hiện tại9,465
  • Tổng cộng59,315
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây
Gửi phản hồi